エピソード

  • Marcus Aurelius
    2024/12/12

    “Probeer eens hoe het leven van een goed mens je afgaat, iemand die tevreden is met wat hem wordt toebedeeld uit het grote geheel en die niet meer nodig heeft dan zijn eigen rechtvaardig handelen en goede wil”

    Met deze protreptische woorden spoort Marcus Aurelius zichzelf en uiteindelijk ons aan.

    Is Marcus Aurelius hét voorbeeld van een filosoof-koning, zoals Plato voor ogen had?

    Hoe kan je eigen slechte gedrag uitgroeien tot een zieke plek in de kosmos?

    En waarom is stoïcijnse filosofie uiteindelijk ook een sociale filosofie?

    Te gast is Dennis de Gruyter

    De denker die centraal staat: Marcus Aurelius

    続きを読む 一部表示
    52 分
  • Maria Zambrano
    2024/11/28

    "De hele persoon wordt niet gevonden binnen de filosofie; de totaliteit van de mens wordt niet gevonden met poëzie. In poëzie komen we de concrete, individuele mens rechtstreeks tegen. In filosofie de mens in zijn universele geschiedenis, in zijn wens om te zijn. Poëzie is ontmoeting, meesterschap, ontdekking door genade. Filosofie zoekt, onderzoekt, geleid door een methode."

    Op deze manier benadrukte de Spaanse filosoof en schrijver Maria Zambrano het belang van de dialoog tussen filosofie en poëzie.

    Hoe moet volgens Zambrano deze verhouding eruit zien?

    Wat heeft de figuur van Antigone ons vertellen over het onschuldige slachtoffer?

    En waarom moet de persoonlijke biografie van een filosofie juist doorklinken in zijn of haar denken?

    Te gast is Thomas Crombez

    De denker die centraal staat: Zambrano

    続きを読む 一部表示
    52 分
  • Hartmut Rosa
    2024/11/14

    Als versnelling het probleem is, dan zou resonantie wel eens de oplossing kunnen zijn”

    Op deze manier drukt de Duitse filosoof en socioloog Hartmut Rosa uit, dat de moderne maatschappij vervreemding in de hand werkt door continue versnelling.

    Wat zijn bij Rosa horizontale, verticale en diagonale resonantie?

    Waarom is onbeschikbaarheid hiervoor noodzakelijk?

    Op welke manier is resonantie de weg naar onthaasting?

    Te gast: Peter Sas

    De denker die centraal staat: Rosa

    続きを読む 一部表示
    1 時間 17 分
  • Zhao Tingyang
    2024/10/31

    “Politiek heeft ten minste twee uitgangspunten van beslissende betekenis: het van de Griekse polis uitgaande concept van de staatspolitiek; en het Chinese tianxia-concept van een wereldpolitiek”

    Op deze manier drukt de hedendaagse Chinese politiek-filosoof Zhao Tingyang uit dat in het Chinese denken boven de orde van staten nog een andere orde bestaat.

    Hoe is “alles onder de hemel” volgens Zhao Tingyang een alternatief voor het westerse denken van binnen vs. buiten?

    Waarom is het belangrijk om de aarde als subject zien?

    En hoe is tianxia het antwoord op de uitdagingen waar we nu als mensheid voor staan?

    Te gast is Haroon Sheikh

    De denker die centraal staat: Zhao Tingyang

    続きを読む 一部表示
    59 分
  • Susanne Langer
    2024/10/17

    “Omdat de vormen van het menselijke gevoel veel meer overeenstemmen met muzikale vormen dan met de vormen van taal, kan de muziek de aard van de gevoelens onthullen met een gedetailleerdheid en een echtheid die de taal niet kan benaderen”

    Op deze manier drukte de Amerikaanse filosoof Susanne Langer uit dat we het domein van de logica moeten oprekken.

    Wat bedoelt Langer met “feeling” en waarom is het iets anders dan gevoel?
    Waarom is muziek lange tijd met dedain bekeken, maar nu juist een voorbeeld voor andere kunstvormen?
    En waarom is het feit dat wij symbolische wezen zijn, in onze tijd potentieel gevaarlijk?

    Te gast is Marlies de Munck

    De denker die centraal staat: Langer

    続きを読む 一部表示
    1 時間 10 分
  • Een hogere liefde - Brieven aan een Duitse vriend (met Bas Heijne)
    2024/10/03

    “Veel betekent het te vechten terwijl men de oorlog verafschuwt, de nederlaag te accepteren terwijl men het verlangen naar het geluk bewaart, tegenover de vernietiging te staan terwijl men het idee van een hogere beschaving koestert. Daarin volbrengen wij meer dan jullie omdat wij onszelf moeten overwinnen. (…) Wij hadden veel te bedwingen, en misschien in de eerste plaats de eeuwige verleiding om op jullie te lijken.”

    Met deze woorden drukte Albert Camus in Brieven aan een Duitse vriend uit dat het kwaad allereerst in onszelf bevochten moet worden, maar dat er ook een noodzaak tot verzet tegen geweld en ontmenselijking bestaat.

    Wat is de hogere liefde waar Camus van spreekt?

    Op welke manier reageert hij anders dan zijn “Duitse vriend” op de absurditeit van het bestaan?

    En waarom zijn deze brieven een sleutelwerk in het oeuvre van Camus?

    Te gast is Bas Heijne

    Het werk dat centraal staat: Brieven aan een Duitse vriend

    続きを読む 一部表示
    1 時間 14 分
  • Byung-Chul Han
    2024/05/30

    “Foucaults commandosamenleving vol hospitalen, gestichten, gevangenissen, kazernes en fabrieken is niet meer de maatschappij van nu. We hebben inmiddels allang een samenleving van fitnessstudio’s, kantoortorens, banken, vliegvelden, shopping malls en laboratoria voor gentechnologie.”

    Op deze manier drukt de Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han uit dat we vandaag de dag geen externe controle van een panopticum meer nodig hebben, omdat we die helemaal hebben geïncorporeerd.


    Waarom laten we ons vrijwillig uitbuiten in wat Han “de vermoeide samenleving” noemt?

    Zei Marx dat religie “opium van het volk” of “opium voor het volk” is, en waarom is dat verschil belangrijk?

    En welke prijs zijn we bereid te betalen om van negativiteit tot positiviteit te komen?

    Te gast is Floris Schleicher

    De denker die centraal staat: Han

    続きを読む 一部表示
    55 分
  • John Locke
    2024/05/16

    “Het doel van de wetten is niet om af te schaffen of te beperken, maar om vrijheid te behouden en te vergroten.”

    Op deze manier drukte John Locke een van de basisbeginselen van zijn klassieke liberalisme uit.

    Waarom is voor de samenleving die Locke voor ogen had, persoonlijke matiging onmisbaar?

    Wat is de tragedie van het liberalisme?

    En waarom is Locke in zekere zin een slachtoffer van zijn eigen succes?

    Te gast is Bert van den Brink

    De denker die centraal staat is Locke

    続きを読む 一部表示
    1 時間 4 分